เดิมทีแล้ว เทศกาลกินเจเป็นประเพณีของคนไทยเชื่อสายจีน ที่จะขึ้นในโซนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยอย่างที่บอกไว้ตอนช่วงต้นว่าเป็นการปฏิบัติที่ผสมผสานระหว่างความเชื่อของพระพุทธศาสนาและ ลัทธิเต๋าของประเทศจีนเข้าด้วยกัน ซึ่งก็จะมีตำนานเรื่องเล่าหลายตำนานมากมาย อาทิ 

1. ตำนานหงี่หั่วท้วง เป็นกลุ่มคนชาวจีนที่ในสมัยนั้นได้รวมตัวกันต่อต้านชาวแมนจู หรือ คนป่าเถื่อน ที่ได้มีการปฏิบัติหลักทางธรรมร่วมกับการใช้ชีวิตประจำวัน โดยชาวหงี่หั่วท้วง จะนุ่งห่มขาว ไม่รับประทานเนื้อ ซึ่งมีความเชื่อว่าจะเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับตัวเอง เพื่อให้ต่อสู้ชนะชาวแมนจูได้ แต่สุดท้ายแล้วชาวหงี่หั่วท้วง ก็ไม่สามารถต้านทานการรุกรานของแมนจูได้ และคนกลุ่มนี้ก็ได้ต่อสู้จนหมดสิ้นไป จนกระทั่งเมื่อถึง 1 ค่ำ เดือน 9 ชาวจีนที่ยังคงอยู่รอดก็ได้พากันถือศีล กินเจ เพื่อเป็นการลำรึกให้กับกลุ่มหงี่หั่วท้วง 
2. ตำนานกินเพื่อเป็นการสักการะต่อพระราชาธิราชทั้ง 7 พระองค์ ซึ่งตำนานการกินเจเรื่องนี้ ก็เป็นความเชื่อของพุทธศาสนิกชน เป็นการบำเพ็ญศีลโดยการละเว้นอาหารคาว อาหารกลิ่นฉุน อาหารที่ทำมาจากเนื้อสัตว์ เพื่อเป็นการถวายสักการะให้กับพระราชาธิราช หรือ ตัวแทนพระพุทธเจ้าในอดีตทั้ง 7 พระองค์ และพระโพธิสัตว์ 2 พระองค์ โดยการรักษาศีล 8 ทั้งกายวาจากและจิตใจ และละเว้นสิ่งมีชีวิต โดยการสักการะบูชาวิธีนี้ก็เปรียบเสมือนการทำบุญและรักษาศีลไปพร้อมๆกัน